Mkoa wa Rukwa una Halmashauri za Wilaya tatu na Manispaa Moja. Halmashauri za Wilaya ni Kalambo, Sumbawanga na Nkasi ambazo zinaongozwa na Wenyeviti wa Halmashauri na Manispaa ya Sumbawanga inongozwa na Mstahiki Meya, kwa kushirikiana na Wakurugenzi ambao ni Watendaji wakuu wa Halmashauri husika.
Halmashauri hutoa huduma za kiuchumi zikiwepo Kilimo, Mifugo, Misitu, Uvuvi, Miundombinu, Huduma za jamii kama Afya, Maji, Elimu, Maeneo ya burudani, Mazishi, Mipangomiji, Kutunza mazingira, Ustawi wa jamii, Ushirika na mambo mengine yanayoihusu jamii na Taifa kwa ujumla.
Utawala bora ni suala linalotekelezwa na Halmashauri zote katika nyanja za:
Demokrasia
Ushirikishwaji
Utawala wa Sheria
Uadilifu wa viongozi na wafanyakazi wa Serikali za mitaa
Uwazi na Uwajibikaji
Ufanisi katika utendaji kazi
Mchakato wa kijinsia
Upangaji mipango
Ujuzi wa upangaji Mipango kwa kutumia Rasilimali zilizopo
Utekelezaji wa Mipango.
MAJUKUMU YA SERIKALI ZA MITAA:
Halmashauri zimeanzishwa chini ya sheria za Mamlaka za Miji (Local Government Urban Authorities Act. 1982). Majukumu makuu ya Serikali za Mitaa yaliyofafanuliwa na sheria hiyo ni kama ifuatavyo:-
Kusimamia na kudumisha amani ulinzi na usalama katika maeneo ya mipaka yake.
Kuhamasisha/kuendeleza na kuwapatia huduma bora za kijamii na kiuchumi wananchi walio katika eneo la mipaka ya Halmashauri.
Kusimamia sera za maendeleo ya kiuchumi na kijamii katika maeneo yao.
Kuchukua hatua madhubuti za kuhifadhi na kuendeleza mazingira.
Kusimamia utawala, fedha, mambo yote ya uendeshaji katika ngazi mbalimbali zilizo ndani ya mamlaka ya Halmashauri ya Manispaa/Jiji.
Kusimamia na kuhakikisha demokrasia inadumishwa katika jamii.
Kukusanya mapato yatakayowezesha Mamlaka ya Serikali ya Mtaa kuendesha shughuli zake pamoja na kutoa taarifa za matumizi kupitia kamati mbalimbali.
Kutoa huduma mbalimbali za kiuchumi na kijamii pamoja na kutekeleza shughuli za maendeleo katika maeneo yao.
Kuzingatia na kutambua masuala mtambuka kama vile Jinsia.
Kuendeleza na kusimamia kanuni za biashara, viwanda, kilimo n.k.
Kusimamia na kuendeleza huduma za Afya, Elimu, Maji, Utamaduni na masuala ya burudani katika jamii.
Kubuni mikakati ya kupambana na umaskini pamoja na mbinu za kusaidia kuboresha maisha ya vijana, wazee, walemavu n.k.
